در بدن افرادی که دچار سکته قلبی می شوند از یک ماه قبل نشانه های اولیه برای هشدار حمله قلبی رخ می دهد که با شناخت آن ها می توانید از حملات قلبی جلوگیری کنید. یک ماه قبل از یک حمله قلبی، بدن شما با این سیگنال ها اخطار خواهد داد، بنابراین پیشگیری بهتر از درمان است، این قاعده ساده برای هر بیماری در نظر گرفته می شود و بسیار ارزشمند خواهد بود.
چرا افراد دچار سکته قلبی میشوند؟
اصلی‌ترین عامل بروز سکته قلبی عدم رسیدن اکسیژن کافی به بخش‌های مختلف قلب است. این اتفاق زمانی رخ میدهد که عروق دچار انسداد شوند و جریان نرمالی به سمت قلب وجود نداشته باشد. انسداد عروق با تجمع پلاک های چربی رخ میدهد. انسداد ناشی از تجمع پلاک در شریانها را آترواسکلروز می‌نامند.
پلاک ماده‌ای است که از کنار هم قرار گرفتن رسوبات، کلسترول و دیگر مواد به وجود می‌آید. زمانی که یک پلاک در رگ خورد میشود یا می‌شکند، یک لخته خون به سرعت در ناحیه آسیب‌دیده ایجاد میشود. بنابراین با ایجاد لخته خون و مسدود شدن رگ با آن حمله قلبی رخ میدهد. درصورتی‌که اکسیژن و خون کافی به تمام نواحی قلب نرسد، سلول‌های ماهیچه‌ای قلب به سرعت تخریب میشوند و آسیب می‌بینند. در نهایت با توقف اکسیژن رسانی و خون رسانی به بخش‌های مختلف قلب مرگ سلولی و سکته رخ میدهد.
خوب است بدانید که این آسیب اصلاً به فرد، فرصت تصمیم‌گیری درازمدت جهت درمان را نمی‌دهد، چراکه صدمات ناشی از آن غیرقابل برگشت است و تمام این اتفاقات و آسیب‌ها تنها در طول ۳۰ دقیقه بعد از انسداد رخ میدهد. در نتیجه انسداد عروق، قلب تحت تأثیر کاهش سطح اکسیژن و خون رسانی دیگر مانند اول کار نمی‌کند و در شرایط وخیم شاید جان بیمار را بگیرد.
علائم شایع حمله قلبی چیست؟
شایع‌ترین علائم سکته قلبی که در مردان و زنان دیده میشود، عبارت‌اند از:
1. خستگی :
خستگی غیر معمول، یکی از علائم اصلی یک حمله قلبی قریب الوقوع است، زنان این نوع علائم را بیشتر از مردان گزارش داده اند.
فعالیت بدنی یا فیزیکی دلیل خستگی نیست و ممکن نیست که تا پایان روز افزایش یابد، این نشانه کاملا مشهود است و از بین نمیرود اما در خستگی های غیر معمول برای انجام وظایف ساده مانند مرتب کردن یک تخت یا حتی دوش گرفتن دچار خستگی مفرد میشوید.
2. درد شکمی :
درد شکم، حالت تهوع، احساس خالی یا پر بودن شکم یا ناراحتی معده، از شایع ترین علائم هستند، این اتفاق در مردان و زنان به یک اندازه رخ میدهد.
دردهای شکم قبل از حمله قلبی، یک اتفاق طبیعی هستند و سپس بعد از مدت کوتاهی کاهش می یابد، تنش فیزیکی نیز ممکن است باعث تشدید درد شکم شود.
3. بی خوابی :
بی خوابی نیز با افزایش خطر ابتلا به حمله قلبی و سکته مغزی همراه است که در میان زنان شایع تر است، علائم بی خوابی معمولا شامل بالا رفتن سطح اضطراب و نداشتن تمرکز می شود.
علائم شامل مشکل در شروع خواب ، خوابیدن آرام و صبح زود بیدار شدن است.
4. تنگی نفس :
تنگی نفس یا نفس نفس زدن، یک احساس قوی است که قادر به نفس عمیق کشیدن نیست، این اغلب در میان مردان و زنان بیش از ۶ ماه قبل از حمله قلبی رخ میدهد و معمولا یک نشانه هشدار دهنده از یک وضعیت پزشکی است.
احساس شما در این موارد سرگیجه و سخت نفس کشیدن است.
5. ریزش مو :
ریزش مو های شما یک شاخص قابل مشاهده برای خطر بیماری قلبی است، اغلب اوقات مردان بالای ۵۰ سال را تحت تاثیر را قرار میدهد، اما بعضی از زنان نیز ممکن است در این گروه قرار بگیرند. کچلی نیز به دلیل افزایش سطح هورمون کورتیزول است.
به ریزش مو از تاج سر خود توجه بسیار داشته باشید.
6. ضربان قلب نا منظم :
ضربان قلب شدید یا بی نظمی در ضربان قلب اغلب با حمله قلبی و اضطراب، بویژه در میان زنان همراه است، این اتفاق به طور غیر منتظره و خود به خود رخ میدهد، اما تمرینات جسمانی ممکن است محرک اضافی برای افزایش ضربان قلب، به خصوص در مورد بیماری آترواسکلروز (آترواسکلروز بیماری است که در اثر تجمع پلاک در دیواره داخلی شریانها ایجاد میشود. فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سایر شرایط می‌توانند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند) باشد.
ضربان قلب نامنظم به مدت یک تا دو دقیقه طول میکشد، اگر این اتفاق بیش از این طول کشید، ممکن است احساس سرگیجه و خستگی شدید که باید بلافاصله با پزشک تماس بگیرید.
7. عرق کردن بیش از حد :
عرق کردن غیر عادی و بیش از حد، یکی از نشانه های هشدار اولیه از حمله قلبی است و ممکن است در هر زمان از شبانه روز رخ دهد، این علائم در زنان بیشتر است و اغلب با عرق های شبانه معمول دوران یائسگی اشتباه گرفته میشود و گیج کننده است.
8. درد قفسه سینه :
زنان و مردان در شدت و اشکال مختلفی دچار درد قفسه سینه میشوند، در مردان این علامت جزو مهمترین نشانه های اولیه قلبی است که نباید نادیده گرفته شود، از سوی دیگر تنها ۳۰ درصد از زنان را تحت تاثیر قرار میدهد.
درد قفسه سینه می تواند منجر به احساس ناراحتی و سوزش در یک یا هر دو دست (اغلب اوقات سمت چپ)، پایین فک، گردن، شانه ها یا شکم می شود، که ممکن است دائمی یا موقت باشد.
آیا علائم حمله قلبی در زنان متفاوت است؟
برخی از بانوان احتمال دارد که علائمی غیر از علائم شایعی که ذکر کردیم را تجربه کنند. ازجمله علائم اختصاصی حمله قلبی در زنان می‌توان به درد کوتاه یا شدید در بازو، پشت و گردن اشاره نمود. گاهی زنان هیچ علامتی از ناراحتی قلبی و یا علائم پیش از بروز حمله قلبی ندارند و اولین علامت در آن‌ها ایست قلبی ناگهانی است، که دقیقاً پیش از سکته رخ میدهد.
علائم حمله قلبی از چه زمانی شروع میشود؟
گروهی از افراد ناگهان دچار ایست قلبی یا سکته قلبی میشوند. اما سکته قلبی در اکثر افراد با علائم طولانی‌مدت بروز می‌کند. مثلاً ممکن است برخی علائم سکته قلبی را در طول چند ساعت پیش از بروز سکته تجربه کنند. برخی علائم سکته را از یک روز قبل در خود می‌بینند و برخی نیز یک هفته پیش از بروز حمله قلبی علائم را تجربه می‌کنند.
ازجمله علائم هشداردهنده طولانی‌مدت که می‌تواند به شما هشدار بروز حمله قلبی را بدهد، آنژین است. آنژین به وضعیت پزشکی گفته میشود که طیِ آن بیمار مدام در قفسه سینه احساس فشار و یا درد دارد. این فشار مدام تکرار میشود و حتی با استراحت نیز تسکین پیدا نمی‌کند. آنژین صدری در اثر کاهش جریان خون به قلب به‌صورت موقتی رخ میدهد.
پیشگیری از سکته قلبی در خواب
برای پیشگیری از سکته قلبی در خواب چند نکته زیر را اجرا کنید :
• علائم اختلالات احتمالی خواب را بررسی کنید.
• یک برنامه منظم پیش از خواب داشته باشید.
• بیشتر ورزش کنید و هنگام خواب آب بنوشید.
• تحت نظر پزشک قرص ضد انعقاد خون مصرف کنید.
جلوگیری از سکته قلبی فوری
درصورتی‌که بیمار علائم سکته قلبی را داشته باشد، سریع‌ترین و موثرترین کاری که در این لحظات حساس میتوانید برای پیشگیری از سکته قلبی انجام دهید، دادن یک قرص آسپرین به او است. آسپرین رقیق‌کننده خون است و بلافاصله لخته خون را از بین برده و از بروز حمله قلبی جلوگیری می‌کند.
فعالیت های مفید برای جلوگیری از حمله قلبی
اگرچه به‌طور قطعی نمی‌توان خطر حمله قلبی را رفع کرده و از آن جلوگیری کنیم، اما با استفاده از روش‌هایی که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم، می‌توان خطر آن را به حداقل رسانید :
• فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
• رژیم غذایی مناسب داشته باشید.
• قبل از وقوع سکته قلبی، غربالگری‌های لازم را انجام دهید.
• وزن خود را کنترل کنید.
• از مصرف سیگار و دخانیات خودداری کنید.
• خواب کافی داشته باشید.
• به اندازه کافی آب بنوشید.
• بیماری‌های زمینه‌ای مثل فشارخون، دیابت و چربی را درمان کنید.
• واکسن آنفولانزا بزنید.
• استرس را از خود دور کنید.
• تعادل در انجام امور روزانه خود داشته باشید.
• روزانه حداقل دو بار مسواک بزنید.
• شرکت در برنامه‌های توان‌بخشی قلبی را در برنامه‌های روزانه خود داشته باشید.
برای جلوگیری از سکته قلبی چه بخوریم؟
پیروی از یک رژیم غذایی سالم، تأثیر بسزایی در جلوگیری از بروز بیماری‌های قلبی و حمله قلبی دارد. هرچه غذاهایی که می‌خورید سالم‌تر باشند، کمتر در معرض ابتلا به حمله قلبی قرار خواهید گرفت. یک رژیم غذایی خوب برای حفظ سلامت قلب و عروق و پیشگیری از سکته قلبی شامل مواد غذایی زیر است:
• ماهی
ماهی‌هایی که سرشار از امگا ۳ هستند می‌توانند به بهبود وضعیت قلب شما کمک کنند و ریسک بروز حمله قلبی را در شما کاهش دهند. ماهی تن، سالمون، خال‌مخالی، قزل‌آلا و شاه‌ماهی ازجمله ماهی‌هایی هستند که در حفظ سلامت قلب و عروق شما تأثیر خواهند داشت.
• حبوبات
هر نوع حبوباتی ازجمله عدس، لوبیا، لوبیاچیتی، لوبیا چشم‌بلبلی و لوبیا سیاه سرشار از فیبر، ویتامین B، مواد معدنی و دیگر مواد مغذی هستند. حبوبات ازجمله مواد غذایی هستند که مکرراً توسط پزشکان جهت حفظ سلامت قلب و معده توصیه میشوند.
• آجیل
یکی دیگر از خوراکی‌هایی که به پیشگیری از سکتی قلبی کمک می‌کند آجیل است. آجیل را میتوانید هم در وعده‌های اصلی و هم در میان وعده‌ها استفاده کنید و در عوض دیگر خوراکی‌های چرب، شیرین و خیلی شور که دشمن سلامت قلب و عروق هستند مصرف نکنید. بادام و گردو تنها به‌اندازه یک مشت می‌توانند تا مدت زیادی شما را سیر نگه دارند و از پرخوری جلوگیری کنند. همچنین چربی موجود در آجیل سالم است و به تقویت قلب و عروق منجر میشود. افرادی که به‌طور منظم از انواع آجیل استفاده می‌کنند، کمتر از سایرین در معرض ابتلا به حمله قلبی قرار دارند.
• میوه و سبزیجات
سبزیجات زرد، قرمز و نارنجی همچون سیب‌زمینی شیرین، هویج، گوجه‌فرنگی، کدو، بلوط و فلفل قرمز بمب فیبر، ویتامین و کاروتنوئیدها هستند. این سبزیجات می‌توانند از قلب شما محافظت کنند و ریسک بروز حمله قلبی را به حداقل برسانند.
• پروتئین های حیوانی فاقد چربی
چه زمانی لازم است به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که شما تصور می‌کنید، علائم مرتبط با حمله قلبی را در خود می‌بینید لازم است در اولین فرصت با فوریت‌ها پزشکی تماس بگیرید. راهنمای زیر را به خاطر بسپارید در صورت لزوم به آن عمل کنید :
• با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید : اولین اقدام که در مواجهه با علائم سکته قلبی باید انجام دهید، تماس گرفتن با فوریت‌های پزشکی است. درصورتی‌که به اورژانس محلی دسترسی ندارید از نزدیک‌ترین شخص به خود بخواهید که شما را به بیمارستان برساند. سعی نکنید خودتان رانندگی کنید، مگر اینکه چاره دیگری نداشته باشید.
• نیتروگلیسیرین مصرف کنید: درصورتی‌که پزشک از قبل در این مورد به شما توصیه‌هایی کرده میتوانید با بروز علائم حمله قلبی نیتروگلیسیرین مصرف کنید. نیتروگلیسیرین را باید حتماً طبق دستور ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی استفاده کنید و سپس منتظر بمانید تا فوریت‌های پزشکی به کمک شما بیاید.
• آسپرین مصرف کنید: درصورتی‌که پزشک توصیه کرده باشد میتوانید از آسپرین استفاده کنید. مصرف آسپرین پیش از بروز حمله قلبی می‌تواند به پیشگیری از لخته شدن خون و تشدید آسیب قلبی کمک کند.
دقت کنید که آسپرین ازجمله داروهایی است که شاید با دیگر داروها تداخل داشته باشد. شما تنها در صورتی میتوانید آسپرین مصرف کنید که پزشک اورژانس یا پزشک معالج خودتان به شما دستور دهد.
همانطور که می‌دانید، یکی از بهترین راه‌ها برای جلوگیری از سکته قلبی، کنترل چربی خون است. شما میتوانید از در درمانگاه خیریه امام علی ابن ابیطالب (ع) با وجود متخصصین تغذیه و فوق تخصص های قلب ، به بهترین شکل ممکن میتوانید علائم اخطار حمله قلبی را کنترل و بررسی نمایید..
منبع : عصر ایران
